صحبت از انسانیت است.از آدم شدن؛ راستی تا به حال چقدر به این موضوع به ظاهر ساده اندیشیده اید. برای رسیدن به آن چه باید کرد؟ مثلا چه چیزهائی را باید دانست و از کجا باید شروع کرد چه چیزهائی مهمتر از چیزهای دیگر هست تا انسان بتواند کارهــای مـهـم را بر کارهـای کـم اهـمـیّتتــر مقدّم دارد؛ چــرا که نمی توان همه کارها را یک جا انجام داد و هزاران سؤال دیگری که ممکن است به ذهن هر کسی که دغدغه انســان شدن و رسیدن به مرتبه انسا‏‏نی ر‏ا دارد‍ خطور کند. آنچه لازم است بیان شود این مطلب هست که اولین قـــدم برای رسیدن به چنین هدف بــالائی تفکّر و اندیشیدن در مـــورد هـــر چه کــه می تــوان در مورد آن اندیشید می باشـد.  تصوّر نشود تفکّر و به بیان واضحتر وقت گذاشتن در مورد آن ؛کار ساده و راحتی است ؛ بلکه به عکس ما در مورد همه چیز ممکن است وقت داشته باشیم ولی خیلی کم، کسی پیدا می شودکه درمورداین مسـأله به این مهمّی به اندازه کافی وقت اخصاص دهد.حال چه بایدکرد؟اولین قدم توجه دادن خود به اهمیّت این موضوع می باشد. هر وقت ما موفّق شویم اهمیّت موضوعی را در یابیم ؛ خود به خود مقیّد به انجام آن خواهیم شد.   تفکّر در مورد هر چیزی که می توان در مورد آن اندیشید . اگر این مرحله به خــوبی و کامـل انجــام گـیـرد خــود انـســان می تواند راه خود را پیدا کند . بعبارتی اگر شما اهمیت مسأله ای را در یافتید و درباره جوانب مختلف آن اندیشیدید، بسیاری از مسائلی که برای شما مبهم بود روشن خواهد شد و باقی را می توان با تکیه بر همان معلومات روشن ساخت . البتّه به شرط اینکه به حاصل تفکرات خود عمل کنیم. اگر بـه احــادیـثی چـون:« مَــنْ عَـمِـلَ بِـمَـا عَـلِــمَ کُــفِیَ مَا لَمْ یَعْلَمْ»یا « مَنْ عَمِلَ بِمَا یَعْلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلْمَ مَا لَمْ یَعْلَم» یا «مَنْ عَمِلَ بِمَا یَعْلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ مَا لَمْ یَعْلَم» نظری بیفکنیم اهمیّت مطلب فوق را به خوبی در خواهیم یافت . به هر حال مهمتر از همه این نکته هست که ما پـس از ایـنـکـه اهـمـیّـت مـوضـوعـی بـرایـمــان روشـن شـد دیـگــر سهل انگاری نکنیم که اگر چنین اتفاقی بیفتد نه تنها بسیاری از مجهولات ما به قوت خود باقی خواهد بود بلکه معلوماتی هم که داریم غیر از اینکه ذهن و فکر ما را مشغول کنند بهره خاصّی نصیب ما نخواهند کرد . ما اگر به آنچه یقین داریم عمل کنیم و در آنچه یقین نداریم توقّف(احتیاط) کنیم ؛ با یقین مثل غیر یقین و با غیر یقین مثل یقین بر خورد نکنیم حتّی اگر عمر هزار ساله هم داشته باشیم هیچ گاه پشیمان نخواهیم شد .

 

 

«اسناد احادیث»

1) بَابُ وُجُوبِ التَّوَقُّفِ وَ الِاحْتِیَاطِ - وسائل‏الشیعة ج :27 ص :164
وَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ حَفْصِ بْنِ غِیَاثٍ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (ع) مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ کُفِیَ مَا لَمْ یَعْلَم‏

2) بحارالأنوار ج :2  ص :30 
ثو، [ثواب الأعمال‏] أَبِی عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْأَصْبَهَانِیِّ عَنِ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ حَفْصٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ کَفَى مَا لَمْ یَعْلَم‏

3) بحارالأنوار ج :2 ص :280
ید،[التوحید]أَبِی عَنْ سَعْدٍعَنِ الْأَصْبَهَانِیِّ عَنِ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ حَفْصٍ قَالَ قَالَ‏أَبُو عَبْدِاللَّهِ (ع) مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ کُفِیَ مَالَمْ یَعْلَم

4) بحارالأنوار ج :40  ص :128
قَوْلُ النَّبِیِّ (ص) مَنْ عَمِلَ بِمَا یَعْلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلْمَ مَا لَمْ یَعْلَم‏

5) بحارالأنوار ج :75 ص :189   
 وَ قَالَ (ع) مَنْ عَمِلَ بِمَا یَعْلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ مَا لَمْ یَعْلَم‏

6) أعلام‏الدین ص :301  
من کلام محمد بن علی الباقر (ع): من عمل بما یعلم علمه الله ما لا یعلم‏

7) التوحید ص :416  
حدثنا أبی رضی الله عنه قال حدثنا سعد بن عبد الله عن القاسم بن محمد الأصبهانی عن سلیمان بن داود المنقری عن حفص بن غیاث النخعی القاضی قال قال أبو عبد الله (ع) من عمل بما علم کفی ما لم یعلم

8) ثواب‏الأعمال ص :133  ثواب من عمل بما علم‏
 أبی ره قال حدثنی سعد بن عبد الله عن القاسم بن محمد بن سلیمان بن داود عن حفص بن غیاث قال سمعت أبا عبدالله (ع) یقول من عمل بما علم کفی ما لم یعلم

 

کلمات کلیدی : خودسازی، تفکر، تعلم، عمل به علم، آدم شدن، انسانیت، آیة الله العظمی بهجت، آیت الله بهجت، بهجت