عاشورا و کربلا یکی از بزرگترین و تأثیرگزارترین وقایعی است که از آغاز خلقت تاکنون جهان به خود دیده است. این حادثه بزرگ از جوانب مختلف قابل بررسی است. از جنایاتی که به وقوع پیوسته است تا زیبایی‌هایی که در جای جای این واقعه به چشم می‌خورد. پیام‌های عاشورا به اندازه فهم و درک هر کس متفاوت هستند و این کشتی نجات برای هر کس ظهور خاصی می‌تواند داشته باشد. در این مختصر چند نکته از این دریای بیکران معارف الهی را یادآور می‌شوم.  

1- عاشورا نقطه اوج تقابل حق و باطل است. دین و دنیا گاه ممکن است بتوانند با هم جمع شوند و در چنین شرایطی دینداری کار سختی نخواهد بود ولی زمانی که این دو در تقابل با یکدیگر قرار گرفتند که نتوان هر دو را با هم داشت ، تنها کسانی پیروز از میدان بیرون خواهند آمد که به شهادت آیه 24 سوره توبه حب حق در دلشان بالاتر از هر کس و هر چیز دیگری باشد. کربلا و عاشورا نقطه اوج چنین تقابلی است.

2- فرمایش گرانقدر اباعبدالله در کربلا که اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید را کمتر کسی شاید نشنیده باشد!  به جرات می‌توان گفت که این کلام ، کلید اول و آخر سعادت دنیا و آخرت است. آزادگی و مردانگی به معنی زیر پا نگذاشتن حق و به عبارتی عمل به حق می‌باشد. یعنی ، همواره در پی حق باشیم و اگر جایی حقی را دیدیم پا روی آن نگذاریم. کسی که چنین باشد در او روحیه و ملکه حق‌پذیری ایجاد خواهد شد و این صفت باعث خواهد شد که وی بالاترین صفت خدایی را دارا باشد که همانا حق‌پذیری است. کسی که حق‌پذیر است و این صفت را داراست اگر حتی از نظر ظاهری راه حق و دین حق را نپذیرفته باشد به این دلیل که ریشه و اساس درستی دارد حق در وجود او متجلی خواهد شد و این همانا هدف نهایی تمام عبادات و اعمال ماست. البته اگر کسی حق‌طلب و حق‌پذیر باشد قطعا حق مطلق که حضرت حق باشد برای او بالاترین جایگاه را خواهد داشت و در تقابل حق و باطل جانب حق را انتخاب خواهد کرد.

3- یکی دیگر از پیام‌های این واقعه بزرگ ، یکی از روش‌های بسیار مؤثر نهی از منکر است که همانا مظلوم‌نمایی حق است. همانگونه که قبلا هم عرض کردم نهی از منکر مقدم بر امر به معروف است و جایی که منکری هست ابتدا باید نهی از منکر کرد و سپس نوبت به امر به معروف خواهد رسید. نهی از منکر هم زمانی لازم است که استدلال منطقی به دلیل وجود موانع مختلف از جمله غلبه هوای نفس و ... مؤثر واقع نشود. در چنین شرایطی که باید با روش غیر استدلالی با باطل مبارزه کرد باید از عوامل روانی مؤثر برای تحریک احساسات حق‌طلبانه جماعتی که از شنیدن صدای حق گریزانند استفاده کرد. آنگاه که استدلال برای اثبات ظلم یزید و یزیدیان مؤثر نباشد باید از روش‌های دیگری برای این مقصود استفاده کرد. مظلوم‌نمایی حق یکی از بزرگترین ابزارهای تحریک احساسات خفته برای مبارزه با ظلم و ظالم است. وقتی مردم می‌پذیرند که کسی مظلوم است ، یعنی پذیرفته‌اند که طرف مقابل او ظالم است و چنین اعترافی حتی در وجدان‌های خفته ، محرکی بزرگ برای بیداری آنهاست.  این راه در جایی که هیچ امیدی به اصلاح از طریق استدلال‌های منطقی وجود ندارد ، یکی از ابزارهای بسیار مؤثر برای سوق دادن جامعه به سمت حق و مبارزه با باطل خواهد بود. همانگونه که پس از قیام عاشورا نظایر آن بسیار است!

 

کلمات کلیدی : امام حسین، کربلا، عاشورا، امر به معروف، نهی از منکر، امر به معروف و نهی از منکر، حق‌پذیری، حق، حب خدا